همه ما یک یا چند آهنگ داریم که همیشه می توانیم به
آن ها گوش کنیم. مهم نیست از نخستین باری که آن ها را شنیده ایم چه قدر
گذشته یا چند هزار بار به آن ها گوش داده ایم. آن ها همیشه گوشه ذهن ما
هستند و همیشه از شنیدن آن ها احساس خوبی به ما دست می دهد.
ماهنامه
تبار - ترجمه انیسا رئوفی: آیا کنجکاوید محبوب ترین تک آهنگ های جهان را
بشناسید؟ همه ما یک یا چند آهنگ داریم که همیشه می توانیم به آن ها گوش
کنیم. مهم نیست از نخستین باری که آن ها را شنیده ایم چه قدر گذشته یا چند
هزار بار به آن ها گوش داده ایم. آن ها همیشه گوشه ذهن ما هستند و همیشه از
شنیدن آن ها احساس خوبی به ما دست می دهد.
اما
چه طور می شود محبوبیت یک تک آهنگ را ارزیابی کرد؟ درباره یک آلبوم، کار
بسیار ساده تر است و شما می توانید با چک کردن اعداد و ارقام فروش، به
محبوبیت آن پی ببرید با این حال، محبوبیت یک تک آهنگ را نمی توان از روی
میزان فروش سنجید (حداقل قبل از پیدا شدن پدیده هایی مثل آی تونز و سرویس
های این چنینی که می شود تک آهنگ را مجاز از آلبوم خریداری کرد). بنابراین
در این مورد، میزان فروش معیار مناسبی نیست.
مجله رولینگ استون که
می توان گفت بزرگ ترین و مشهورترین مجله در صنعت موسیقی است، در تلاشی برای
تهیه لیست بهترین تک آهنگ های تاریخ به 500 عنوان رسید و برای تهیه این
لیست به کار بیش از 170 موزیسین، اشخاص فعال در حوزه موسیقی و منتقد مراجعه
کرد. در لیست پیش رو ما ده قطعه برتر صدر لیست را در شمارشی معکوس معرفی
می کنیم.
شماره ده
نام قطعه: What’d I Say- «چه بگویم»
صاحب اثر: ری چارلز
تاریخ ضبط: فوریه 1959
تاریخ انتشار: ژولای 1959
سبک: ریتم اند بلوز
زمان: 6:30
انتشارات: آتلانتیک
تهیه کننده: جری وکسلر و احمد ارتگان
جدول: پانزده هفته- شماره شش
هنرمندی
که او را «نابغه» صدا می زدند این قطعه را به معنای واقعی کلمه در حضور
تماشاچیان نوشت. او و ارکستر آر اند بی اش که یک گروه کر زن به نام «ریلتز»
هم آن ها را همراهی می کرد در شهر کوچکی نزدیک پیتزبورگ، در یک ماراتون
رقص (نوعی نمایش که در آن زمان بسیار محبوب بود) موسیقی اجرا می کردند.
وقتی ری چارلز در نیمه دوم، همه رپرتوراهایی را که داشت تمام کرد، شروع به
نواختن آرپژی روی پیانو کرد و به گروه گفت که او را دنبال کنند و از گروه
کر هم خواست که هرچه او خواند به دنبالش تکرار کنند. به گفته خود چارلز،
بعد از تمام شدن این قطعه، رقصندگان زیادی به او هجوم آوردند و سوال کردند
که از کجا می توانند این قطعه را بخرند.
درست است که این قطعه ترانه
پر و پیمانی نداشت و چند بیت شعر ناپیوسته بود که با قسمت های کُر و پُل
به هم وصل می شد اما زمانی که چارلز آن را در هجدهم فوریه سال 1959 ضبط
کرد، اثر درست و درمانی از آب درآمد و تا دهه ها محبوبیتش را حفظ کرد. این
قطعه باعث ورود قدرت مندانه چارلز به عرصه موسیقی پاپ شد و زیرسبک جدیدی در
آر اند بی ایجاد کرد که «سول» نام گرفت.
شماره نه
نام قطعه: Smell Like Teen Spirit- «عطر نوجوانی»
صاحب اثر: نیروانا
تاریخ ضبط: مه 1991
تاریخ انتشار: سپتامبر 1991
سبک: گرانج، آلترنتیو راک
زمان: 4:30 (نسخه آلبوم 5:01)
انتشارات: DGC
تهیه کننده: بوچ ویگ
جدول: بیست هفته- شماره شش
این
قطعه که نخستین قطعه آلبوم «مهم نیست» است موجب شد موسیقی راک زیرزمینی
سیاتل، که راک آلترنتیو و گرانج بود، به جریان اصلی موسیقی راه پیدا کند و
کرت کوبین مشهور شود. این قطعه که تا آن زمان موفق ترین اثر گروه نیروانا
محسوب می شد، هنگام انتشارش به رتبه یکم جدول صدترانه پرفروش امریکا رسید و
در سال های بعد هم در رده های بالای جدول باقی ماند.
این قطعه
همچنین نامزد دو جایزه گرمی شد و به سرود «نسل ایکس» معروف شد. متاسفانه آن
قدر تقاضای مخاطبان برای اجرای این قطعه در کنسرت های نیروانا زیاد شد که
کوبین از اجرای آن فراری بود و یک بار عدم رضایتش را این طور بیان کرد:
«خیلی آهنگ های دیگر هست که اگر بهتر از این قطعه نباشند به همین اندازه
خوب اند».
شماره هشت
نام قطعه: Hey Jude- «هی جود»
صاحب اثر: بیتلز
تاریخ ضبط: 31 ژولای تا آگوست 1968
تاریخ انتشار: آگوست 1968
سبک: پاپ، راک
زمان: 7:11
تهیه کننده: جرج مارتین
جدول: نوزده هفته- شماره یک
این
قطعه که از شروع انتشارش به مدت نُه هفته در صدر جدول باقی ماند طولانی
ترین قطعه گروه بیتلز تا آن روز بود. طوری که در جلسات ضبط، خرج مارتین به
مدت زمان آن اعتراض کرد و گفت که هیچ دی جی ای حاضر نخواهدشد چنین قطعه ای
را پخش کند. اما جان لنون در جواب او گفت: «اگر قطعه ما باشد پخش می کنند».
پل
مک کارتنی در مه 1968 به ملاقات سینتیا، همسر لنون، که در حال جدایی از او
بود و فرزندش جولین رفت. نام این قطعه در ابتدا «هی جولز» بود و قرار بود
آهنگی باشد برای آرامش بخشیدن به جولین پسر لنون از ماجرای جدایی والدینش.
مک کارتنی بعدها درباره این ترانه گفت که می دانسته این قضیه برای جولین
آسان نخواهدبود و او همیشه برای کودکان طلاق احساس تاسف می کرده؛ اما بعد
نام ترانه را به «هی جود» تغییر داد، چون به گفته خودش احساس کرد این طور
بهتر است.
سینتیا نیز بعدها از این ملاقات و رفتار پل مک کارتنی
قدردانی کرد و گفت که احساس هم دردی و اهمیت دادن پل مک کارتنی برای او
بسیار باارزش بوده است. ترانه «هی جود» بسیار موفق شد و بیش از هشت میلیون
نسخه از آن فروش رفت و تا امروز در همه لیست هایی که از بهترین آهنگ ها
تهیه شده نام به چشم می خورد.
شماره هفت
نام قطعه: Johnny B. Goode0 «جانی بی گود»
صاحب اثر: چاک بری
تاریخ ضبط: ژانویه 1958
تاریخ انتشار: مارس 1958
سبک: راک اند رول
زمان: 2:40
انتشارات: چِس
تهیه کننده: بانگو کراوس
جدول: پانزده هفته- شماره هشت
ترانه
«جانی بی گود» هیت راک اند رول درباره ستاره راک اند رول بودن است. این
قطعه هنوز هم یکی از بزرگ ترین قطعه های راک اند رول محسوب می شود و مشهور
شدنش نشانی از یک دموکراسی حقیقی در عرصه موسیقی پاپ دارد. بنابر گفته بری،
در مجله رولینگ استون (1972)، ترانه این قطعه ریشه در واقعیت دارد و کم و
بیش داستان خود بری را روایت می کند.
داستان درباره پسرک روستایی
فقیری است که خواندن و نوشتن نمی داند اما به راحتی «به صدا درآوردن یک
زنگ» گیتار می زند و ممکن است روزی نامش بدرخشد. این قطعه به موفقیت کم
نظیری دست پیدا کرد و در مجله بیلبورد در جدول دز جدول «هات ار اند بی
سایدز» به رتبه دوم و در جدول «هات 100» به رتبه هشتم رسید. بعدها به دلیل
محبوبیت این قطعه، بازخوانی های متعددی از آن صورت گرفت و افتخارات زیادی
به دست آورد. طوری که هم چنان یکی از شناخته شده ترین قطعات در تاریخ
موسیقی است.
شماره شش
نام قطعه: Good Vibration- امواج مثبت
صاحب اثر: بیچ بویز
تاریخ ضبط: فوریه تا سپتامبر 1966
تاریخ انتشار: اکتبر 1966
سبک: پاپ
زمان: 3:39
انتشارات: کپیتول
تهیه کننده: برایان ویلسون
جدول: چهارده هفته- شماره یک
برایان
ویلسون نویسنده این قطعه و مغز متفکر گروه یک بار درباره این آهنگ گفته
کلمه «ویبریشن» (به معنی حس یا امواج) او را می ترسانده چون یک بار مادرش
به او گفته بود سگ ها به این علت به بعضی ها پارس می کنند که می توانند
امواج منفی را از آدم ها بگیرند و این قضیه میان آدم ها هم صادق است. او
خود درباره این قطعه می گوید: «گود وایبریشن (امواج مثبت) انرژی را مهار می
کند و آن را به اشعه آفتاب بادی تبدیل می کند و من می خواستم این قطعه از
خودش امواج مثبت ساطع کند».
ویلسون در هفدهم فوریه 1966، زمانی که
هنوز روی آلبوم دیگری کار می کرد شروع به نوشتن «امواج مثبت» کرد و به مدت
هفت ماه، در چهار استودیو، که بیش از 50 هزار دلار برای او هزینه داشت، این
قطعه را به سرانجام رساند. «امواج مثبت» در نهایت تبدیل به سومین هیت «بیچ
بویز» شد و یکی از موفق ترین شاه کارهای موسیقی راک محسوب می شود.
شماره پنج
نام قطعه: Respect- احترام
صاحب اثر: آرتا فرنکلین
تاریخ ضبط: ژولای 1965
تاریخ انتشار: آگوست 1965
سبک: ریتم اند بلوز
زمان: 2:08
انتشارات: ولت/ اتکو
تهیه کننده: استیو کراپر
جدول: دوازده هفته- شماره یک
این
قطعه را لوتیس ردینگ نوشت و برای اولین بار ضبط کرد اما بازخوانی موفقی که
آرتا فرانکلین از آن کرد باعث شد این قطعه را همیشه به نام او بشناسند.
«احترام» اولین هیت آرتا فرانکلین بود که رتبه اول جدول پرفروش ها را کسب
کرد و باعث شد او به عنوان «ملکه سول» شهره شود. فرانکلین زمانی این قطعه
را خواند که ازدواج خودش در بحران بود و کسلر تهیه کننده این قطعه درباره
آن گفته «اگر فرانکلین آن را زندگی نکرده بود نمی توانست آن را این طور
اجرا کند اما او زنی نبود که اهل اهانت کردن باشد بلکه احترام گذاشتن از
مشخصه های بارزش بود. در این قطعه دو خواهر فرانکلین به نام های کارولین و
ارما هم خوانی کرده اند.
شماره چهار
نام قطعه: What’s Going On- «چه خبر است»
صاحب اثر: ماروین گی، ال کلولند، رنالدو بنسون
تاریخ ضبط: ژوئن 1970
تاریخ انتشار: ژانویه 1971
سبک: سول
زمان: 3:40
انتشارات: تاملا
تهیه کننده: ماروین گای
جدول: 13 هفته- شماره دو
این
قطعه تقاضای عمیقی برای برقراری صلح در جهان است و هنرمندی در اوج بحران
خوانده است. در سال 1970، ماروین گای بزرگ ترین ستاره کمپانی موتون بود. او
که به تازگی تامی ترل، دوست و همکارش، را از دست داده بود درگیر مشکلات
خانوادگی جدی نیز بود. چنانچه در گفت و گو با دیوید ریتز، زندگی نامه نویسش
گفته بود: «می دانستم اگر برای صلح داد سخن سر می دهم اول باید آن را در
قلبم پیدا کنم».
این قطعه که آن را رنالدو بنسون، عضوی از کوارتت
«فور تاپ» همراه ال کلولند نوشته، به «گای» داده شده و او با قرار دادن
ارجاعاتی به جنگ و نزاع های نژادپرستی در ترانه که دل مشغولی های شخصی اش
بودند این قطعه را مال خود کرد. او در بخش هایی از ترانه در دعایی برادرش
فرانکی را که در جنگ ویتنام شرکت کرده بود صدا می زند و می گوید: «برادر،
برادر خیلی ها مثل تو در حال جان دادن اند». گرچه ابتدا تصور می شد این
قطعه موفقیت تجاری کسب نخواهدکرد، پس از انتشار تبدیل به بزرگ ترین دست
یافت استودیویی گای شد، اما گای هرگز به صلحی که تمنای آن را داشت نرسید و
در نهایت در یک نزاع خانوادگی به دست پدرش کشته شد.
شماره سه
نام قطعه: Imagine- «تصور کن»
صاحب اثر: جان لنون
تاریخ ضبط: ژوئن 1971
تاریخ انتشار: ژانویه 1971
سبک: راک
زمان: 3:30
انتشارات: اپل
تهیه کننده: جان لنون، فیل اسپکتور، یوکو اونو
جدول: 9 هفته- رتبه سه
«تصور
کن» موفق ترین قطعه ای است که جان لنون در طول فعالیت انفرادی اش ساخته
است. ترانه این قطعه مخاطبانش را دعوت می کند به این که صلحی جهانی را تصور
کنند که در آن هیچ مرز و تفکیکی میان مذاهب و ملیت ها نیست. این تک آهنگ و
آلبومش که با همین نام منتشر شد حاصل همکاری اسپکتور، اونو و لنون بود.
البته این قطعه در ابتدا در یک مجموعه ال پی منتشر شد اما یک ماه پس از آن
به صورت تک آهنگ در امریکا منتشر شد و در جدول بیلبورد هات 100 در رتبه سوم
قرار گرفت و البته ال پی مربوط به آن در بریتانیا در رتبه اول جدول نشست و
از تاریخ انتشارش به بعد بیش از 1.6 میلیون نسخه در بریتانیا فروخت و بعد
از قتل جان لنون در سال 1980 به صدر جدول رسید.
این قطعه افتخارات
زیادی کسب کرد و نامش در همه لیست هایی که از بهترین قطعات تاریخ موسیقی
تهیه می شوند به چشم می خورد. هنرمندان زیادی از جمله مدونا، استیو واندر،
جون بائز، التون جان این قطعه را بازخوانی کرده اند. جان لنون ترانه این
قطعه را بازخوانی کرده اند. جان لنون ترانه این قطعه را از «گریپ فروت»،
آرتیستز بوکِ (نوعی اثر هنری در قالب کتاب) یوکو اونو الهام گرفت و لنون
بعدها درباره آن گفت: «این قطعه را باید به نام لنون/ اونو بشناسیم... این
قطعه چه به لحاظ شعر و چه به لحاظ مفهوم، خیلی وام دار یوکو است اما در آن
روزها من خودخواه تر از آن بودم که به همکاری و نقش او اشاره کنم...»
شماره دو
نام قطعه: (Satisfaction) I Can’t Get No- (خشنودی) خشنودم نمی کند
صاحب اثر: رولینگ استونز
تاریخ ضبط: مه 1965
تاریخ انتشار: ژوئن 1965
سبک: هارد راک
زمان: 3:44
انتشارات: لندن
تهیه کننده: اندرو لوگ اولدهام
جدول: 14 هفته- رتبه یک
این
قطعه یکی از اولین نمونه های تاثیر موسیقی باب دیلن بر گروه رولینگ استونز
و بیتلز است. بدبینی و ایده وارد کردن ترانه های شخصی از سنت موسیقی فولک و
بلوز به موسیقی پاپیولار، ریف این قطعه در خواب به ذهن کیت ریچارد رسید.
شبی در مه 1965 کیت ریچارد از خواب بیدار شد، گیتار و ضبط صوتش را به دست
گرفت و آن را ضبط کرد. دو دهه بعد میک جَگر خواننده گروه در مصاحبه ای گفت
این ترانه نشان دهنده دیدگاه او به جهان بوده و بیان خستگی او از همه چیز.
این قطعه نمونه ای از سبک و سیاق جسورانه استونز در راک است هرچند که آن شب
ریچاردز احتمالا خواب چاک بری را هم دیده. بعدها جَگر گفت که ریچاردز به
طور ناخودآگاه این قطعه را از جمله ای در یکی از ترانه های چاک بری الهام
گرفته است (که می گفت هیچ رضایتی از قضاوت ندارم).
جَگر اشاره می
کند «اصلا امکان ندارد یک انگلیسی این مسئله را این طور بیان کند. نمی گویم
او آگاهانه این ایده را برداشته اما آن روزها ما زیاد به آن رکوردها گوش
می دادیم». «خشنودی» برای رولینگ استونز به یک موفقیت بزرگ تبدیل شد و
اولین «شماره یک» آن ها در ایالات متحده بود.
شماره یک
نام قطعه: Like a Rolling Stone- «مثل سنگی غلتان» (هم چون یک خانه به دوش)
صاحب اثر: باب دیلن.
تاریخ ضبط: ژوئن 1965
تاریخ انتشار: 20 ژولای 1965
سبک: راک، فولک راک
زمان: 6:13
انتشارات: کلمبیا
تهیه کننده: تام ویلسون
جدول: 12 هفته- رتبه دو
ترانه
این قطعه را دیلن در یکی از تورهای انگلیسش نوشت و آن را از شعر مفصلی
برگرفت که قبلا آن را نوشته بود. ابتدا کمپانی کلمبیا با زمان طولانی این
قطعه که بیش از شش دقیقه بود و صداهای الکترونیک سنگینش مشکل داشت و برای
انتشار آن مردد بود. منتقدان این قطعه را تحولی در ترکیب بندی های دیلن از
المان های مختلف موسیقی می دانند.
صدای جوان و لحن بدبینانه دیلن
در این قطعه که مستقیم سوال می کند «چه حسی دارد؟» و بعد می گوید مثل یک
سنگ غلتان، تصویر دیلن را از یک خواننده فولک به یک ستاره راک تغییر داد.
این قطعه یکی از تاثیرگذارترین قطعات تاریخ موسیقی راک و پاپ به شمار می
رود و هنرمندان بسیاری نیز آن را بازخوانی کرده اند.
منبع :
برترینها